Tu jest moje miejsce, tu jest mój dom- Rejon Tuchowicko- Stanicki

 

  1.  Położenie, budowa podłoża

Rejon Tuchowicko- Stanicki należący do gminy Stanin jest niewielką częścią Ziemi Łukowskiej rozpościerającej się na Równinie Łukowskiej (patrz załącznik nr 1). Jest to teren łagodnie pofałdowany, piaszczysty, urozmaicony niskimi wałami wydmowymi. Najwyższym wzniesieniem jest Jata, teren bagnisty, pokryty lasami, leżącymi           w okolicy byłej wsi Jagodne. W lasach Jaty biorą początek rzeki Krzna Północna i Południowa. Na powierzchni całej gminy występują utwory zlodowacenia środkowo- polskiego. Znajdują się tu dwa poziomy glin zwałowych, których rozległe płaty odsłaniają się na powierzchni w okolicach miejscowości Celiny i Wnętrze. Pozostały obszar gminy pokryty jest piaskami i żwirami wodno- lądowymi.

 

  1. Klimat

Klimat należy do strefy klimatu umiarkowanego, jest bardzo wyrównany i wyraźnie lądowy. Cechują go duże amplitudy temperatur i nagłe przejścia pór roku. Średnia temperatura waha się od 7,2 -7,9°C. Izotermy lipca wynoszą 18 °C , zaś stycznia średnio -4°C.Okres wegetacyjny wynosi 200 dni. Średnia roczna ilość opadów wynosi 500 mm. Na 365 dni roku, około 155 dni to dni z opadami, w tym ok. 30 z opadami śniegu.

III.           Wody

Ziemia Łukowska ma dodrze rozwiniętą sieć rzeczną. Stanowią ją Wieprz i Tyśmienica, ograniczające Ziemię Łukowską od południa Liwiec stanowiący jej południową granicę, ponadto Krzna (dopływ Bugu), Czarna, Bystrzyca, Białka, Piwonia ( dopływ Tyśmienicy ), Muchówka i Kostrzyn (dopływ Liwca) oraz dopływ Wisły-Świder. Koryta w/w rzek oraz ich dopływów są na ogół zabagnione a wcześniej tworzyły się rozlewiska i bagna.  W XIX w. wzdłuż rzeki Liwiec były ogromne bagna.

W rejonie Tuchowicko-Stanickim największe skupiska wód znajdują się w okolicach koryt przepływających tu rzek i rzeczek. Chodzi tu przede wszystkim o Bystrzycę, Wilkojadkę, Stanówkę i Świder. Bystrzyca ma swe źródło w lasach Jedlanki. Biegnie przez Lipniak, Celiny, wschodnią stroną mija Tuchowicz, dalej biegnie przez Zawodzie, Sarnów, Świderki, Zofibór, Sobole, Ulan, w okolicy Ciemiernik wpada do Tyśmienicy (dopływ Wieprza).

Wilkojadka ma swe źródło w okolicach Grudzi. Południową stroną mija Wnętrze i biegnie przez Kopinę, Kosuty, Jarczówek, Stanin, Jeleniec i Kierzków, gdzie wpada do Bystrzycy. W dolinie Wilkojadki występują trzy kompleksy stawów rybnych, które są największymi zbiornikami w gminie – ich łączna powierzchnia wynosi 57 ha.

  1. Flora i fauna

Pod względem flory i fauny Ziemię Łukowską określa się jako Małe Mazowsze. Charakterystyczne na tym obszarze są liczne wydmy i gleby bielicowe wytwarzane z piasków i pokryte najczęściej borami sosnowymi.

Na terenie gminy Stanin lasy rozmieszczone są równomiernie. Zajmują one 2764 ha, co stanowi 17,24 % ogólnej powierzchni gminy. Tutejsze lasy charakteryzują się znacznym zróżnicowaniem siedliskowym, z przewagą siedlisk borowych i dominacją boru świeżego. Panującym gatunkiem jest sosna. Ponadto występują: dąb, brzoza, świerk, jodła. W granicach Rejonu Tuchowicko- Stanickiego leży część ogromnego skupiska leśnego, w skład którego wchodzą rezerwaty „Jata” i „Topór” poza tym skupiska leśne występują w okolicach Gozdu, Nowego Stanina, Niedźwiadki, Borowiny.

Ciekawym obiektem jest jeszcze jeden rezerwat przyrody ożywionej- Las Wagramski.i rezerwat- Kra Jurajska(patrz załącznik nr 2).

REZERWAT „JATA”

Znajduje się na terenie Nadleśnictwa Łuków, powstał w 1925 r. Łączna powierzchnia rezerwatu wynosi 1175, 1 ha. Celem, dla jakiego powstał rezerwat było zachowanie jednego z większych naturalnych stanowisk jodły, położonych na północno- wschodniej granicy jej geograficznego zasięgu w Europie oraz występowanie ciekawych okazów flory i fauny. Centralną część rezerwatu porasta ciekawy drzewostan jodłowy w skład, którego wchodzi jodła, świerk, jesion, olsza czarna. We wschodniej części rośnie piękny drzewostan olszy, północną i południowa część porasta starodrzew, stanowiący otulinę rezerwatu.

Jeśli chodzi o faunę to poza pospolitymi dla tego obszaru gatunkami występują tu zwierząta z rodziny jeleniowatych tj. sarny, jelenie, niewielka ilość wilków, borsuki, jenoty, lęgowisko orlika krzykliwego oraz dwa lęgowiska bociana czarnego. Przejściowo znajdują się tu też łosie( patrz załącznik nr 3, nr 4)

 

REZERWAT „ TOPÓR”

 

Rezerwat ten jest o wiele mniejszy od Rezerwatu „ Jata”, bo to zaledwie obszar 56,53 ha. Został utworzony                    w 1928 r. Powstał w celu zachowania lasu mieszanego z udziałem jodły. Ogromne zniszczenia poniósł rezerwat              w czasie wojny, poważnych zniszczeń dokonały huragany w 1946, 1947 roku. Drzewostan jodłowy został niemal doszczętnie zniszczony i do dziś widoczne są ślady tych zniszczeń.

W runie rezerwatu znajduje się wiele ciekawych roślin będących pod ochroną min. widłak jodłowcowaty, widłak goździsty, bluszcz pospolity, wawrzynek wilcze łyko, kruszynek błotny, gnieźnik leśny.

 

LAS WAGRAMSKI

Rezerwat ten znajduje się w znacznej odległości od Rejonu Tuchowicko- Stanickiego, ale ze względu na sąsiedztwo należy go poznać. Ten niewielki rezerwat florystyczny o powierzchni 5,3 ha. Został utworzony w 1980 r. na terenie uroczyska Wagram w gm. Łuków. Został utworzony celem ochrony stanowiska jednego z najrzadszych, ślicznie kwitnących wiosennych i intensywnie pachnących krzewów, czyli wawrzynka główkowatego. Gatunek ten jest jednym z nielicznych występujących w Polsce. Drzewostan wchodzący w skład rezerwatu stanowi bór mieszany wysoki, bór mieszany typowy i świeży. Z gatunków rzadkich występuje tu ponadto i lilia złotogłów, orlik pospolity i inne.

 

Oprócz wymienionych zasobów leśnych w Rejonie Tuchowicko- Stanickim dość ciekawe są pozostałości po parkach dworskich, które stanowią specyficzny zbiór flory.

 

  1. Surowce mineralne

Region Tuchowicko- Stanicki jest regionem tradycyjnym i rolniczym, bez większych tradycji przemysłowych. Nie jest także bogaty w surowce mineralne. Jedynie znane i eksploatowane są iły i gliny. Przyjmuje się,                    że w południowo wschodniej części Ziemi Łukowskiej znajdują się pokłady węgla. Ostatnio eksploatuje się żwir do produkcji szkła.

  1. Zarys historyczny

Wzmianki o obecnych terenach Gminy Stanin pochodzą z czasów wczesnego średniowiecza. Najprawdopodobniej osadnictwo na tych terenach było konsekwencją Unii Polsko- Litewskiej w 1385 r. – koniec XIV w.  (patrz załącznik nr 5)

Najstarszą miejscowością powstałą w tamtym okresie jest niewątpliwie Tuchowicz (patrz załącznik nr 6). Najstarsze zapisy o nim pochodzą z XIV w. jednak geneza nazwy jest trudna do ustalenia. Według miejscowej tradycji nazwa pochodzi od okolicznika zdania „ Tu-chów-owiec” wskazując na to iż w odległych czasach na tym terenie miała być prowadzona na wielką skalę hodowla owiec. Jednak ludowa próba wyjaśnienia nazwy jest niedorzeczna, gdyż w średniowieczu hodowla owiec na tym terenie, po prostu nie była znana. Druga hipoteza dotycząca genezy nazwy jest bardziej prawdopodobna i mówi, że nazwa Tuchowicz pochodzi od średniowiecznego imienia Tuchowit, który rzekomo był pierwszym właścicielem Tuchowicza.

Drugą wsią, o której mówią średniowieczne źródła, jest Stanin, zwany u schyłku XV w. „ Stanijn” . Nazwa Stanin jest niewątpliwie nazwą dzierżawczą od imienia Stanisław- pierwszego założyciela i właściciela Stanina.

Author: admin